واژه فمینیسم از كلمه لاتین Femina یعنی جنس زن گرفته شده است. و در قرن نوزدهم برای توصیف زنانه شدن بدن مرد یا توصیف زنانی كه خصوصیات مردانه داشته اند؛ استفاده می شده است. اما در قرن بیستم این مفهوم تغییر كرد و از آن به بعد به جنبش فكری یا نظریه ای گفته می شود كه معتقد است زنان به علت جنس خود در طول تاریخ به فرودستی كشیده شده اند و تحت تبعیض های گوناگون قرار گرفته اند.
الف فمینیسم نظریه ای است مبتنی بر برابر كردن حقوق زنان با مردان در عرصه های اجتماعی و سیاسی.
ب فمینیسم جنبش سازمان یافته ای است جهت دستیابی به این حقوق.
ج فمینیسم رسمیت دادن به تقاضای زنان در جامعه ای به عنوان یك گروه و نیز رسمیت دادن به نظریه ای ارائه شده توسط زنان است.
د فمینیسم نظریه ای است كه بر ضرورت تغییرات وسیع جهت افزایش قدرت زنان تأكید می كند.
خانم لرنر محقق سرشناس فمینیست در تعریف فمینیسم ما را به دو مفهوم «حقوق زنان» و مسئله «رهایی» (Fmancipation) ارجاع می دهد. او می گوید: فمینیسم جنبشی است با هدف تحقق بخشیدن به حقوق برابر زنان با مردان در تمامی عرصه های زندگی اجتماعی و تضمین دستیابی آنها به همگی حقوق و امكاناتی كه مردان در بخش های مختلف اجتماع از آنها برخوردارند. این می تواند به این معنا باشد كه جنبش زنان برای حقوق شهروندی مبارزه می كند كه عمدتا یك هدف رفرمیستی تلقی می شود.
جنبش «سافرجت ها» در قرن نوزدهم را كه برای چنین حقوقی مبارزه كردند؛ می توان به عنوان مثال ذكر كرد:
واژه رهایی یا Emancipation به معنای آزادی از قیدها و محدودیت هایی است كه صرفا به خاطر جنسیت (gender) بر سر راه زنان گذاشته شده است. رهایی به معنای برخورداری از حق تصمیم گیری و خود مختاری زن است.
رهایی از قید و بندهای معمول به لحاظ جنسیت، آزادی از محدودیت هایی است كه بر اساس استدلال بیولوژیك در عرصه های اجتماعی بر زنان اعمال می شود.
آزادی در تصمیم گیری به معنای این است كه آزاد باشیم تا هدفمان را خود معین و نقش اجتماعی خود را مشخص كنیم و آزاید آن را داشته باشیم تا در مورد بدن خود تصمیم بگیریم.
خودمختاری به معنای این است كه به موقعیت اجتماعی خود، با كار و تلاش فردی خود دست یابیم و نه به خاطر تعلقات خانوادگی و یا از طریق ازدواج.
خودمختاری به معنای استقلال مالی و آزادی در انتخاب شیوه زندگی است. خودمختاری تمامی این موراد را شامل شده و تحول رادیكال ارزش ها، نظریه ها و جامعه را ایجاد می كند.
سیمون دوبووار فمینیسم را به طور كلی به معنای فعالیت و مبارزه در راه خواسته های زنان می داند.
ماری لوئیزه جانسون فمینیسم را مبارزه علیه sexism یعنی سوء استفاده از جنس زن در اجتماع و یا مبارزه علیه آن می داند.
برخی از زنان رادیكال تر، درك شان از فمینیسم در هم شكستن سیستم پدرسالارانه به مثابه سیستم موجود و برانداختن تقسیم كار بر حسب جنسیت به ویژه در خانواده است.
نظرات و دیدگاه های مختلفی در میان فمینیست های جهان وجود دارد. به این علت از دهه ۱۹۸۰ میلادی به جای فمینیسم، از واژه ای «فمینیسم ها» استفاده می شود. به این معنی كه اگر چه همه فمینیست ها، نسبت به رفع هر گونه تبعیض جنسیتی متعهد هستند، اما رهیافت های فلسفی و سیاسی و شیوه های مبارزاتی جهت محور تبعیض جنسیتی یكدست نیست و دیدگاه های متنوعی وجود دارد. اما همین تنوع گفتمامن فمینیستی باعث غنای فمینیسم و عامل انسجام و پایدایر این تفكر شده است و امروزه تأثیرات مبارزات فمینیستی در سیاستگذاری ها و برنامه ریزی ها در سطح ملی و بین امللی به وضوح دیده می شود.
در پایان باید گفت كه هدف اصلی فمینیسم مبارزه علیه نقش از پیش تعیین شده برای زن از سوی اجتماع است. هدف اصلی دست یافته به شخصیتی است كه سمتگیری به سوی ارزش های مردانه و شیوه رفتار مردانه را سرمشق خود قرار نمی دهد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر